หลังจากงานประกาศรางวัลออสการ์จบลงในเช้าวันที่ 13 มีนาคมตามเวลาประเทศไทย สิ่งที่ผู้คนกล่าวถึงมากเป็นอันดับต้นๆ ย่อมเป็นเรื่องของ Michelle Yeoh ที่สร้างประวัติศาสตร์การเป็นนักแสดงหญิงชาวเอเชียคนแรกที่ได้รับรางวัลออสการ์สาขานักแสดงนำหญิง ซึ่งรางวัลนี้ถือเป็นรางวัลออสการ์ตัวแรกในชีวิตวัย 60 ปี นับตั้งแต่ที่เธอเริ่มเส้นทางในวงการภาพยนตร์นับตั้งแต่ปี 1997 แต่กว่าที่เธอจะมาถึงจุดนี้ นักแสดงหญิงสัญชาติมาเลเซียคนนี้ผ่านเรื่องราวและประสบการณ์มามากมาย ดังนั้นแอลจึงอยากจะพาคุณย้อนชมเส้นทางชีวิตของเธอ และเมื่ออ่านจบแล้ว เรื่องราวของเธออาจสร้างแรงบันดาลใจให้กับคุณก็เป็นได้
แรกเริ่ม Michelle Yeoh ย้ายจากมาเลเซียเพื่อมาเรียนต่อด้านบัลเลต์ที่ประเทศอังกฤษ แต่หลังจากที่เธอได้รับบาดเจ็บและประเมินร่างกายไม่ผ่าน เธอจึงต้องพับความฝันนั้นลงไป จนกระทั่งคุณแม่ส่งเธอเข้าประกวด Miss Malaysia ในปี 1983 ซึ่งความสวยสะพรั่งก็ทำให้เธอคว้าสายสะพายอันดับหนึ่ง พร้อมกับได้มีโอกาสแสดงโฆษณาคู่กับเจ้าพ่อหนังแอ็กชั่นอย่าง เฉินหลง หรือ Jackie Chan อีกด้วย ภายหลังสิ่งเหล่านี้ก็เปิดประตูให้เธอมีชื่อเสียงในวงการภาพยนตร์ฮ่องกง โดยเฉพาะกับภาพยนตร์แนวแอ็กชั่น อาทิ Yes, Madam (1985), Police Story 3: Supercop (1992), Holy Weapon (1993) เป็นต้น
เธอเป็นนักแสดงหญิงที่เล่นบทบู๊ด้วยตัวเองมาโดยตลอด จนถึงขั้นว่าแทบเฉียดตาย เพราะในภาพยนตร์เรื่อง Supercop ที่เธอแสดงร่วมกับเฉินหลง เธอบู๊ในแบบที่ว่าเฉินหลงยังต้องอึ้ง เพราะก่อนหน้านี้เธอขี่มอเตอร์ไซค์ไม่เป็น แต่เธอไปหัดเรียนก่อนที่จะมาแสดงในบทนี้แค่สองอาทิตย์ ทว่าฉากที่ออกมานั้นทั้งดูเท่และน่าหวาดเสียวสมจริงเสียจนไม่อยากจะเชื่อว่านี่คือคนที่เพิ่งหัดขับมาไม่นาน
หลังจากที่โด่งดังในฮ่องกง เธอก้าวสู่โลกฮอลลีวูดด้วยการแสดงภาพยนตร์แฟรนไชส์ของ James Bond ในเรื่อง Tomorrow Never Dies เมื่อปี 1997 ซึ่งทางนักแสดงอย่าง Pierce Brosnan เผยว่าเธอเป็นนักแสดงที่เก่งและจริงจังกับงานที่ทำเป็นอย่างมาก ยิ่งไปกว่านั้นแล้วเขายังกล่าวว่าเธอคือ James Bond เวอร์ชั่นผู้หญิง เพราะทักษะการต่อสู้ของเธอมีความโดดเด่น และเธอก็อยากจะแสดงบทที่ผาดโผนด้วยตัวเอง แต่ผู้กำกับไม่ยอมเพราะกลัวว่าเธอจะเป็นอันตราย แต่สุดท้ายแล้วเธอก็เลือกที่จะเล่นฉากต่อสู้ด้วยตัวเองอยู่ดี
ผู้ชมหลายคนมองว่าเธอเป็นนักแสดงที่มีความ ‘Versatile’ เนื่องจากเธอรับบทบาทที่มีความแตกต่างหลากหลายมาตลอดเส้นทางอาชีพนักแสดง เธอเคยรับบทบาททั้งในภาพยนตร์แอ็กชั่นบู๊ระห่ำ คอเมดี้สนุกสนาน ดราม่าแต่สวยสง่าในเรื่อง Memoirs of A Geisha หรือแม้แต่เรื่องราวแม่สามีกับลูกสะใภ้ที่โด่งดังอย่าง Crazy Rich Asians (2018) ดังนั้นการแสดงในบทบาทแม่ชาวเอเชียที่ทะลุไปในมัลติเวิร์สสุดโกลาหลอย่างเรื่อง Everything Everywhere All at Once ที่ต้องเล่นทั้งบทแอ็กชั่นและดราม่าครอบครัว ย่อมทำให้เธอคว้ารางวัลออสการ์ได้อย่างไม่พลิกโผแน่นอน
อย่างไรก็ตาม แม้เธอจะเป็นที่รู้จักในอุตสาหกรรมภาพยนตร์ แต่เส้นทางการเป็นนักแสดงหญิงเอเชียในวงการฮอลลีวูดสำหรับเธอไม่เคยเป็นเรื่องง่าย เพราะนับตั้งแต่เธอคว้ารางวัลจากภาพยนตร์เรื่อง Everything Everywhere All at Once เธอก็จะพยายามพูดถึงปัญหาที่นักแสดงหญิงเอเชียต้องพบเจอผ่านสื่อบ่อยครั้ง ไม่ว่าจะเป็นเรื่องที่มีคนมาบอกให้เธอเกษียณไปจากวงการภาพยนตร์ เพราะเธอแก่เกินไป, เรื่องที่เป็นผู้หญิงอายุเยอะขึ้น งานกลับยิ่งน้อยลง, เรื่องของคนเอเชียที่มาไล่ล่าความฝันในอเมริกาเป็นสิ่งที่ยากลำบาก และอื่นๆ อีกมากมาย
ในช่วงเวลาหนึ่งเธอเคยยอมรับว่าหมดไฟไปกับการแสดง เพราะในยุค 1990s ที่ผู้คนยังขาดความเข้าใจเกี่ยวกับความหลากหลาย วงการภาพยนตร์จึงเสนอแต่บทบาทที่ค่อนข้างเหมารวมชาวเอเชียมาให้เธอแสดง จนเธอรู้สึกเอียนกับบทบาทเหล่านั้น และไม่รับงานแสดงไปพักใหญ่
“ผู้คนแยกไม่ออกเลยว่าฉันเป็นคนจีน คนญี่ปุ่น หรือคนเกาหลี หรือฉันพูดอังกฤษได้รึเปล่า เขาจะพูดเสียงดังแล้วก็พูดช้าๆ ใส่ฉัน” เธอพูดต่อ “ฉันไม่ทำงานเกือบๆ สองปี จนได้บทจากเรื่อง Crouching Tiger นั่นแหละ ฉันรับเรื่องนี้ง่ายๆ เลย เพราะฉันไม่อยากได้บทบาทที่มันเหมารวมคนเอเชีย”
ความพยายามในการถางทางให้คนรุ่นหลังมาตลอดระยะเวลาหลายปีย่อมไม่เคยสูญเปล่า Michelle เคยเปิดเผยว่าหลายๆ ครั้งนักแสดงชาวเอเชียรุ่นหลังเคยเดินเข้ามาหาเธอและกล่าวขอบคุณที่ทำให้พวกเขามองเห็นภาพตัวเองประสบความสำเร็จและอยู่ในจุดเดียวกันกับเธอ ซึ่งมันเป็นสิ่งที่ทำให้เธอปลาบปลื้มใจ เพราะเธอรู้สึกว่าดารานักแสดงเอเชียรุ่นหลังเองก็มีความสามารถ สังคมควรมองเห็นศักยภาพและเสียงของคนเอเชียมากกว่านี้ และเธอดีใจที่ชาวเอเชียได้รับชื่อเสียงอย่างที่ควรจะเป็น
สุดท้ายแล้วการคว้ารางวัลออสการ์ตัวแรกในชีวิตของดาราหญิงนามว่า Michelle Yeoh ณ โอกาสนี้ถือเป็นการเขียนประวัติศาสตร์ครั้งใหญ่และเป็นคุณค่าที่เธอควรได้รับมาโดยตลอด มากไปกว่านั้นแล้ว เรื่องราวที่เกิดขึ้นในวันนี้อาจเป็นแรงบันดาลใจที่จะเปลี่ยนชีวิตของนักแสดงชาวเอเชียรุ่นหลังไปตลอดกาลด้วยเช่นกัน
“ถึงเด็กหญิงเด็กชายซึ่งหน้าตาเหมือนฉันที่กำลังดูฉันอยู่ในค่ำคืนนี้ นี่คือสัญญาณแห่งความหวังและโอกาสที่เป็นไปได้ นี่พิสูจน์ได้ว่าความฝันที่ยิ่งใหญ่ย่อมเป็นจริงได้เสมอ และคุณผู้หญิงทั้งหลาย อย่าให้ใครมาบอกคุณนะว่าจุดสูงสุดของคุณมันผ่านไปแล้ว อย่ายอมแพ้ล่ะ”
Michelle Yeoh accepts her #Oscar for Best Actress: “For all the little boys and girls who look like me watching tonight, this is a beacon of hope and possibilities. This is proof that dreams do come true.” https://t.co/ndiKiHfmID pic.twitter.com/pQN8nHDhCx
— Variety (@Variety) March 13, 2023